URAL, Ayhan. (2019). Ticari Okullar Kamusallaştırılmalıdır. BirGün Gazetesi. 08 Ekim.
https://www.birgun.net/haber/ticari-okullar-kamulastirilmalidir-271680
Yeni kamu yönetimi veya kamu
işletmeciliği anlayışı, tarihsel olarak yeniliberal yönelimin dayattığı yaşam
biçimiyle gündeme geldi, geniş bir kabul alanı yarattı ve kök saldı. Hızla
küçültülen devlet, piyasaya ikame edildi. Dolayısıyla yurttaşın devletle olan
ilişkisi piyasaya veya piyasa ilişkisine dönüştürüldü. Bu dönüşüm, toplumsal
yaşamın gerçekleşim biçim ve alanlarını da dönüştürdü. Birey ve devlet arasındaki
karşılıklı hak, ödev ve sorumluluklar yeniden tanımlandı. Kamu, kamu yararı,
kamusal alan, kamusal hizmet gibi kavramların ya içi boşaltıldı ya da tamamen
kullanımdan kaldırıldı. Yaklaşık olarak son elli yılda bütün dünyayla eşzamanlı
tanıklık ettik bu sürece. Nasıl ikna edildiğimize, rıza gösterdiğimize,
dönüştürüldüğümüze, neleri kaybettiğimize örnek olması için Türkiye’de eğitimin
piyasalaştırılmasına ilişkin birkaç tespit yapmak yeterli olacaktır.
Eğitimde Ayrımcılığa Karşı Uluslararası
Sözleşmesi; herhangi bir kişi ya da grubu herhangi bir tür ya da düzeyde eğitim
görmekten yoksun bırakmayı ve herhangi bir kişi ya da grubu düşük düzeyli bir
eğitimle sınırlamayı ayrımcılık olarak tanımlamışken, kısa bir zaman öncesinde
dönemin eğitim bakanı okulların yüzde doksanının niteliksiz olduğunu
-olacağını- açıklıyordu. Diğer yandan, cumhuriyet -devlet- okullarının iyi
eğitim sunabilme olanak ve kapasiteleri kısıtlanarak içleri boşaltılmış,
bireyin/toplumun eğitim hakkı eğitim istemi olarak ticari okullara
yöneltilmiştir. MEB’in okulların fiziki özellikleri, güvenlik ve hijyen
koşulları, öğrenci, derslik ve öğretmen sayıları, okullara ayrılan bütçe
oranları, ikili öğretim yapan okul sayıları gibi istatistikleri bu durumu
açıklamaya yetecek niteliktedir.
Son dönemde cumhuriyet okullarının
bilimsel, lâik, kamusal, demokratik ve bütünsel niteliği yıkıma uğratılarak
eğitim ortam ve programları dinselleştirilmiştir. Bu durum, bazı toplum
kesimlerini bilimsel ve lâik eğitimi ticari okullarda bulabileceği yanılsamasına
sürüklemiştir.
Eğitimin piyasalaştırılması -ticari
okullar- ile eğitim bir özgürleşim süreci olmaktan çıkarılmış, meslek -iyi bir
meslek- edinmenin aracı haline dönüştürülmüştür. Cumhuriyet okulunun toplumu
ortak iyinin etrafında toplama amacı, ticari okulların toplumsalı bireyselle
değiştirme vaadi ve çabasıyla tehdit altındadır. Bu tehdit, toplumu büyük bir
çözülüşe sürüklemiştir. Cumhuriyet okulunun eşitlikçi niteliği karşısında
ticari okulun ayrımcı tutumu; toplumsal sınıflar arasında yeni eşitsizlikler
yaratmaktadır. Eğitim hakkı konusunda yaşanan bu eşitsizlik ve adaletsizlikler,
kardeşlik duygusunu zayıflatarak toplumsal barışı da bozmuştur. Cumhuriyet
okulunun yurttaş anlayışı bireyi özne yaparken; ticari okul, devleti
şirketleştirme anlayışından hareketle bireyi nesneleştirmiştir. Cumhuriyet
okulu bir demokrasi kültürü üretip yaşatırken, ticari okullar hizmet ettiği
sermaye sınıfının beklentisine uygun bir yaşam biçimini destekler niteliktedir.
Bütün dönemlerde cumhuriyet okuluna
yöneltilen eleştiri ve saldırı daha çok pedagojik alanda yapılarak eğitimin
politik niteliği gizlenmek istenir. Bundan dolayı, cumhuriyet okulu ile ticari
okulu pedagojik olarak karşılaştırma tuzağına düşmeden, eğitimin
politikleştirilmesinin önündeki engellerin kaldırılması gerekmektedir.
Öncelikle eğitim hakkının temel bir insan hakkı olarak tanınması ve bu hakkı
korumak için güçlü bir dayanışmanın geliştirilmesi gerekmektedir. Nihai hedef
olarak ise ticari okulların kapatılması ve kamulaştırılması için eyleme geçilmelidir.
Bu hedefi gerçekleştirmek için gerekli olan toplumsal iradeyi geliştirmek için
bütün demokratik yol ve yöntemler kullanılmadır. Cumhuriyet okullarını yaşatma
ve geliştirmenin olanaklı olduğunu, bir ütopya olmadığını kabul etmekle
atılacaktır ilk adım. Tevhid-i Tedrisat Yasası, Özel Yüksek Okulların
Kapatılması Kararının alınması, Küba’daki Eğitimi Kamulaştırma Yasasının
çıkartılması ve İngiltere İşçi Partisinin Özel Okulları Kamulaştırma Kararı
alması gibi örnekler, ticari okulların kapatılması mücadelesi veren -verecek
olan- eğitim hakkı savunucularına ilham vermeye yeter de artar bile.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder